Çin Yemekleri ve Obezite


IŞIK DOĞUDAN GELİR

12 Yıl Önce 12 Yıl Sonra Çin -4- / Yazı ve Fotoğraflar: Dr. A. Tayfur Yağcı

Sofraları ve yemekleri bir şöleni andırıyor.

Çinliler denizde, havada, karada yaşayan her türlü canlıyı yiyorlar. Hem de zevkle, keyifle, afiyetle ve şifa niyetine, ilaç gibi yiyorlar...

Çinlilerin "Yemeklerle beslenmek ilaçlarla beslenmekten daha iyidir" diye çok güzel bir atasözü var. Benim de hastalarıma her zaman söylediğim "Yediklerimiz, ilaçlarımız olmalıdır" sözüyle ne güzel örtüşüyor. Yemeği bir şölen gibi yaşayan Çinliler düğünlerde, bayramlarda, doğum günlerinde, cenazelerde, baharı karşılarken, sonbaharda ayrı yemekler yiyorlar.

Tavuk, ördek, kırmızı et, sebze, balık, kurbağa, kaplumbağa, yılan, böcek, kedi, köpek, solucan vs. Yani Çinliler denizde, havada, karada yaşayan her türlü canlıyı yiyorlar. Hem de zevkle keyifle afiyetle ve yedikleri yiyecekleri şifa niyetine, ilaç gibi yiyorlar.

Ama maalesef batı mutfağının Çinde çok yaygınlaşması, fast food yiyecekler ve hareketli, bisikletli yaşamdan, hareketsiz otomobilli hayata geçiş kilolu Çinli sayısını artırmış.

OBEZİTE VE ÇİN

12 yıl öncesi ile şimdiki arasında gözlediğim ciddi bir fark kilolu Çinlilerin sayısında gözle görülür bir artış olduğu gerçeğiydi. 1995 yılında kilolu bir Çinlinin fotoğrafını çekmek mümkün değildi çünkü kilolu kimse yoktu. Şimdilerde ise çocuk, büyük, kadın-erkek kilolu Çinliler hep etrafınızda ve iddia ediyorum 10 yıl içinde büyük şehirlerde obezite Çinliler için ciddi bir sorun olarak karşımıza çıkacak. Hızlı ekonomik büyüme geleneksel değerlerinde kayıp ile birlikte sağlıklarını da olumsuz etkiliyor.

GULIN ŞEHRİ VE LI JIANG NEHRİ

Ejderha dörtlüsündeki (Pekin-Xian-Gulin-Shangay) yeni keşfedeceğimiz şehir Golin. Güney Çindeki bu ılıman iklimli şehre Xiandan iki saatlik bir uçak yolculuğuyla ve havaalanında ilk işimiz yazlık kıyafetlerimizi giymek oldu.

Akşam yemeğimizi ABD eski Başkanı Bill Clinton ve ailesinin yemek yediği lokantada yedik. Yin-Yanglı çorbasıyla birlikte harika görünümde bir sofraydı. Çinde genelde akşam yemeği saatleri saat 18.00-20.00 arası yeniliyor. Bu da sağlıklı yaşam için en ideal saatler.

LI JIANG NEHRİNDE GEZİ

ABD başkanlarından Bill Clinton ve ailesinin de hatıralarından çıkmayan Li Jiang Nehrindeki tekne gezimiz tek kelimeyle harikaydı. Etrafımızı çeviren ilginç tepeler arasından Gulin-Yangshuo arasındaki 83 kilometrelik yolculuğumuz ilginçti.

Tam uzunluğu 437 kilometre olan Li Jiang Nehrinin 83 kilometrelik bölümünde yaptığımız yolculuğun sonunda ulaştığımız Yangshuo şehri anılarımda özel bir yer tutacaktır hep. Burası yemyeşil bir ovada ve Gulin bölgesine has tepeler arasında geleneksel bir Çin şehriydi. Bizim Marmarisi andırıyordu. Çok sayıda Avrupalı ve Amerikalı turistin uzun zamanlar burada yaşadığını öğrendim; ben de isterdim.

YILAN ŞARABI

Li Jiang Nehrindeki tekne gezimizde bizi hayrete düşüren Yılan Şarabı içki servisiydi. Özel tarifini aldığım bu içkiyi sizinle paylaşmak istedim.

Şarabın hazırlanışında, yılan öldürüldükten sonra iç organları temizlenip kaynayan suyun buharı üzerine konulup sterilize ediliyor ama zehiri çıkarılmıyor. Üzerine pirinç alkolü ilave edilerek içime hazır hale getiriliyor. Geleneksel Çin tıbbına (TCM) göre safra kesesi (gall bladder) meridyenini etkilediği için özellikle ağrılara çok iyi geliyor. Fakat hiçkimse bu içkiden bir kadeh içme cesaretini gösteremedi.

KAPLAN VE KÖPEK ŞARABI

Yılan şarabının ağrılara iyi geldiğini yazdığımda erkek okurlarımı galiba hayal kırıklığına uğrattım. Sanırım onların beklentisi farklıydı. Buyrun o zaman Yeni içkiniz... Afiyet olsun... Kaplan ve köpek penisi yine temizlenip buharla sterilize edildikten sonra pirinç rakısı içine konulup erkekler tarafından içilirse geleneksel Çin tıbbı (TCM) inanışına göre böbrek meridyeninin Yang aktivitesini artırdığı için erkek cinselliğine iyi geliyor.

Not: Hindistanda Nepal kaplanlarının sayısı kaçak avlanmadan ve bunların Çine ihracatından dolayı ciddi sayıda azalmıştır. Çinde zaten sokaklarda köpeğe rastlamak mümkün değildir.

SHANGAY; YÜKSELEN YILDIZ

Küresel sahnede ekonominin en hızlı yükselen yıldızı. Doğu Çin Denizi kıyılarında ve dünyanın üçüncü uzun nehri Yangtze Nehri üzerinde kurulu 20 milyon nüfuslu bir mega şehir. Yeni kent Pudongda 5-10 yıl içinde Manhattan ile yarışacak bir gökdelen bölgesi ortaya çıkıyor. Tüm kentte toplam 4 bin gökdelen, yani 25 kattan yüksek bina fışkırıyor. Bin kadar daha yapımı öngörülüyor.

Hem Pekin hem Shangayda olağanüstü hızlı büyümenin görkemi ve derin sorunları eşzamanlı yaşanmakta.

Her iki kentte de Londra, New York, Pariste göremeyeceğiniz kadar lüks alışveriş merkezi var.

Dünyaca ünlü çanta, giyim, mücevher, otomobil ve elektronik markaları mağazalarından bir kentte bu kadar çok sayıda olması şaşırtıcı. Üstelik müşteriler Çinliler. Giderek büyüyen geniş ve zengin bir Çin iç pazarı var artık.

GELENEKSEL YÖNTEMLE TEŞHİS VE TEDAVİ

Pekindeki en keyifli anılarımızdan birisi bugün Tiananmen Meydanı yakınında geleneksel Çin tıbbı (TCM) yöntemleriyle teşhis ve tedavi yapılan büyük bir merkezdeyiz. Grup halinde alındığımız büyük bir salonda önce sıcak yeşil çay dolu kaplarda ayaklarımız iyice rahatladıktan sonra, ayak tabanı akupunktur noktalarına yapılan masaj tüm yorgunluğumuzu aldı.

Bu arada TCM profesörü Dr. Zang, el, nabız ve dilimden vücudumu kontrol ederek teşhisini söyledi. Gruptaki bütün arkadaşlarımız o gün bu keyifli saatleri yaşadı ve bazılarına Trüditional Chinese Medicine (TCM) ilaçları önerildi.

Nabız, el, dil kontrol edilerek hastalıkları teşhis etmek, geleneksel Çin tıbbı ve akupunktur tedavisinde yüzlerce yıldır uygulanan geleneksel bir yöntem ve bu konuda iyi yetişmiş hekimler gerçek anlamda vücudunuzu ve ruhunuzu analiz edebilme yeteneğine sahipler.

Bu yöntem imkanların olmadığı küçük yerleşim yerlerinde hala geçerli. Ama artık hastanelerde teşhiste modern tıbbın bize sunduğu EKG (kalp elektrosu), röntgen, ultrason, tomografi, MR (manyetik rezonans) gibi tüm modern yöntemler kullanılıyor.

Dr. Tayfun Yağcı Kimdir

Manisanın Alaşehir ilçesinde doğdu. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunudur. 1992-93 yıllarında İzmir Eşrefpaşa Hastanesinde 4 Çinli Akupunktur uzmanı ile birlikte çalıştı. Türkiye Akupunktur Derneğinin 1 yıl eğitim seminerine katıldı ve Eğitim Sertifikası aldı.

Akupunktur Üst Eğitimi için 1995 yılında Çin Halk Cumhuriyetine gitti. Çinde Pekinde Uluslarası Akupunktur ve Geleneksel Çin Tıbbı Akademisine bağlı hastanelerde çalıştı. İzmirin kardeş şehri Tiaujinde Geleneksel Çin Tıbbı ve Akupunktur Üniversitesi 1000 (bin) yataklı Eğitim Hastanesinde çalıştı. Buradaki başarılı çalışmalarından dolayı ilk defa bir yabancı hekime verilen "Altın Anahtar" ile ödüllendirildi.

T. C. Sağlık Bakanlığı "Akupunktur Tedavisi Uygulama Yetki Belgesi" ve "Medikal Estetik Uygulama Yetki Belgesi" sahibidir. Halen İzmir, Alsancak semtinde kendi merkezinde çalışmalarına devam etmektedir.